เลี้ยงกุ้งฝอยเชิงพาณิชย์
จากวิกฤติเศรษฐกิจที่ผ่านมาต้องยอมรับเป็นผลทำให้มีผู้ที่ตกงานมากมาย ทำให้หลาย ๆ คนเห็นสัจธรรมที่ว่าอย่าทำอะไรเกินตัว วิถีชีวิตแบบพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว คือ สิ่งที่เห็นได้จริง ทำได้จริง ใช้ในสิ่งที่จำเป็น ในปัจจุบันคนอยู่ในวิถีชีวิตที่มีความอดทนน้อยลง ความขี้เกียจมากขึ้น หลายสิ่งหลายอย่างต้องหาซื้อใช้จากความขี้เกียจหรือไม่อดทนเลย ต้องมีอันนั้น อันนี้ แค่โทรศัพท์มือถือก็บริโภคจนเกินควร บางคนซื้อแพง ๆ แต่ใช้ประโยชน์ แค่การพูดคุย บางคนมีหลายเครื่อง หลายสิ่ง หลายอย่าง เราบริโภคจนเกินควร เกินที่ทรัพยากรจะมีให้ ผลสุดท้ายก็เกิดผลกระทบในวงกว้าง โดยเฉพาะผลเสียที่มีผลต่อมนุษย์เอง
การเลี้ยงสัตว์น้ำช่วยกู้วิกฤติเศรษฐกิจ ได้ นอกจากเป็นส่วนหนึ่งในการทำการเกษตรทฤษฎีใหม่แล้ว ยังสามารถทำเป็นเสมือนครัวหลังบ้านหรือเป็นแหล่งสร้างรายได้ให้กับครอบครัวได้ กุ้งฝอยเป็นสัตว์ขนาดเล็กที่หลายคนมองข้าม แต่โดยแท้จริงแล้ว กุ้งฝอยมีความสำคัญทั้งที่เป็นอาหารมนุษย์และสัตว์น้ำอื่น ๆ มีความสำคัญ เนื่องจากเป็นส่วนหนึ่งของห่วงโซ่อาหารในระบบนิเวศ จากความต้องการที่สูงและมีปริมาณไม่เพียงพอ เนื่องจากแหล่งน้ำในธรรมชาติลดลง หลายแหล่งเกิดความเสื่อมโทรม ทำให้ราคากุ้งฝอยในตลาดสูงถึงกิโลกรัมละ 200-300 บาท
จากการศึกษาวิจัย ดร.บัญชา ทองมี คณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ จ.เชียงใหม่ โดย ทุนสนับสนุนการวิจัยจาก สวทช. (เครือ ข่ายภาคเหนือ) และจากการวิจัยเพิ่มเติมโดยทุนส่วนตัว ทำให้สามารถพัฒนาระบบการเพาะและเลี้ยงกุ้งฝอยได้ในระดับที่น่าพอใจ แต่อย่างไรก็ตามก็ต้องมีการวิจัยเพิ่มเติมเพื่อเพิ่มผลผลิตต่อไป
กุ้งฝอยในประเทศไทยพบหลายชนิดแต่ที่พบมากและนิยมคือ กุ้งที่อยู่ในสกุลเดียวกับกุ้งก้ามกราม ลักษณะลูกกุ้งฝอยจึงมีลักษณะคล้ายกุ้งก้ามกรามมาก แต่สามารถแยกได้โดยดูตรงบริเวณกรี ซึ่งกุ้งก้ามกรามจะมีกรีที่มีลักษณะโค้งขึ้น และมีซี่หยักฟันกรีที่มากกว่า คือ 12-17 ซี่ ขณะที่กุ้งฝอยมีกรีลักษณะตรง ซี่หยักบริเวณกรี มี 5-7 ซี่ กุ้งฝอยชอบอาศัยในน้ำที่ไหลไม่แรง ความลึกไม่เกิน 1 เมตร สะอาด มีอินทรีย์สารและอาหารธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ กินอาหารได้ทุกชนิด รวมทั้งซากพืชซากสัตว์ กุ้งฝอยที่สามารถนำมารับประทานจะ มีขนาดตั้งแต่ 2.5-3.5 ซม. แต่ขนาดประมาณ 3 ซม. จะเป็นขนาดที่พอเหมาะในการรับประทาน กุ้งฝอยเป็นสัตว์ที่ผสมพันธุ์ภายนอก เพศผู้และเพศเมีย มีเพศแยกกัน
ไข่ที่ถูกปล่อยออกมาจะผสมกับน้ำเชื้อที่ถูกเก็บเอาไว้แล้วและถูกเก็บไว้ที่ด้านท้องบริเวณที่มีขาว่ายน้ำด้วยเมือกเหนียว และจะใช้เวลาในการพัฒนาการของไข่ประมาณ 25 วัน จึงฟักออกเป็นตัวหลังจากฟักออกเป็นตัวจะทำการอนุบาลประมาณ 1 เดือนเพื่อให้ลูกกุ้งมีความแข็งแรง อาหารที่ใช้อนุบาลลูกกุ้งคือ ไข่แดงต้มสุกในสัปดาห์แรก (โรติเฟอร์) ในสัปดาห์ ที่ 2 และ 3 และเสริมไรแดงในสัปดาห์ที่ 4 หลังจากนี้จะนำไปเลี้ยงในบ่อดิน ขนาด 1-2 งาน ด้วยอาหารสำเร็จ รูป หรือ อาหารที่ผลิตเอง ต้นทุนประมาณ 20 บาทต่อ 1 กิโลกรัม สำหรับสูตรอาหารของกุ้งฝอยประกอบด้วย กาก ถั่วเหลือง 30% ปลาป่น 25% น้ำมันพืช 3% น้ำปลาหมัก 1% แป้งมัน 6% ปลายข้าวต้มสุก 10% รำละเอียด 25% รวม 100%
เกษตรกรที่สนใจเพาะเลี้ยงสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม ได้ที่คณะเทคโน โลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ มหา วิทยาลัยแม่โจ้ จ.เชียงใหม่ 0-5349-8178